Alman yapımı bir uzay teleskobu, evrenimizdeki en ayrıntılı kara delikler ve nötron yıldızları haritasını oluşturuyor. Çalışma iki yıldan kısa bir süre içerisinde 3 milyondan fazla yeni keşfedilen nesneyi ortaya çıkardı.
Tüm gökyüzünü ilk kez X-ışınlarında görüntüleme
Teleskop, Samanyolu'nun merkezinden çıkan dev X-ışını baloncukları da dahil olmak üzere şimdiden ilginç keşifler yapılmasına yol açtı. Görevin kıdemli bilim adamı Andrea Merloni, Space.com'a verdiği demeçte, eROSITA'nın ilk halka açık bilim sürümüyle, evrendeki karanlık enerjinin dağılımı da dahil olmak üzere uzun süredir devam eden bazı kozmolojik gizemlere ışık tutmaya hazır olduğunu söyledi.
Merloni, "İlk kez, bugün kullandığımız geniş alanlı optik teleskoplara çok benzer şekillerde kullanılabilen bir X-ışını teleskopumuz var. eROSITA ile tüm gökyüzünü çok verimli bir şekilde kaplıyoruz ve Samanyolu'nun tamamı gibi büyük ölçekli yapıları inceleyebiliyoruz.” dedi.
2019 yılında fırlatılan eROSITA, tüm gökyüzünü görüntüleyebilen ilk uzay tabanlı X-ışını teleskopu olma özelliğini taşıyor.
İki cismin yerçekimi kuvvetlerinin bulunduğu Güneş-Dünya sistemi etrafındaki beş kararlı noktadan biri olan Lagrange noktası olarak bilinen bir bölgede bulunan Rus-Alman Spectrum-Roentgen-Gama misyonunun ana aracıdır. Bu açıdan bakıldığında, eROSITA, güçlü X-ışını algılama cihazlarıyla fotoğrafladığı evrenin net bir görüntüsüne sahiptir.
Geçen ay, Almanya'daki Max Planck Dünya Dışı Fizik Enstitüsü'nden bilim adamları tarafından yönetilen eROSITA'nın arkasındaki ekip, enstrüman tarafından elde edilen ilk veri grubunu keşif için daha geniş bilimsel topluluğa yayınladı.
Bununla birlikte, Evrendeki en ilginç nesnelerden bazıları, görünür dalga boylarında ışık yaymaz ve bu nedenle çoğunlukla optik teleskoplarla gizli kalır. Buna kara delikler ve nötron yıldızları dahildir. Ancak , Evrendeki en karmaşık yapıları temsil eden galaksilerin kümeleri olan uzak galaksi kümeleri de X-ışınlarında daha kolay gözlemlenir.
Evrendeki kara deliklerin haritası
eROSITA ilk görüntüleri Ekim 2019'da almaya başladı. Merloni, o zamandan beri, evrendeki X-ışını radyasyon kaynaklarının dağılımını yansıtan gökyüzü haritaları olan üç gökyüzü araştırmasını tamamladığını söyledi.
Bu veriler henüz kamuoyuna açıklanmadı ancak Merloni, katalogların kara delikler, nötron yıldızları ve galaksi kümeleri gibi 3 milyon X-ışını radyasyon kaynağı hakkında bilgi içerdiğini söyledi. Bu kaynakların yaklaşık %77'si diğer galaksilerdeki uzak kara delikler, %20'si Samanyolu'ndaki nötron yıldızları,diğer yıldızlar ve kara deliklerdir. Kalan %3'ü ise galaksi kümeleri, diye ekledi.
Kaynak:
https://www.space.com/erosita-maps-black-holes-universe
Comments