top of page
Yazarın fotoğrafıBilimAvcısı

Antarktika Üzerindeki Ozon Deliği Son Yılların En Büyük ve En Derini

Güncelleme tarihi: 13 Kas 2020


ESA'nın Copernicus Sentinel-5P uydusu tarafından toplanan verilerin analizine göre Antarktika'nın ozon deliği artık maksimum boyutuna ulaştı.


Son yıllarda, güney yarımküre baharında, klor ve brom içeren kimyasal reaksiyonlar, güney kutup bölgesinde ozonun hızla ve ciddi şekilde yok olmasına neden oluyor. Bu tükenmiş bölgeler ozon deliği olarak adlandırılıyor.


Ozon deliğinin boyutu düzenli olarak değişir. Ağustos ayından Ekim ayına kadar, boyut olarak artar ve Eylül ortası ile Ekim ortası arasında maksimuma ulaşır.


Stratosferdeki yüksek sıcaklıklar yükselmeye başladığında, ozon incelmesi yavaşlar, kutup girdabı zayıflar ve sonunda bozulur. Aralık ayının sonunda ise ozon seviyeleri normale döner.

Copernicus Sentinel-5P'nin yeni ölçümleri, bu yılki ozon deliğinin 2018 ve 2015 boyutlarıyla karşılaştırıldığında 2 Ekim'de yaklaşık 25 milyon km2'lik maksimum büyüklüğüne ulaştığını gösteriyor.



Geçen yıl ozon deliği normalden daha erken kapanmakla kalmadı, aynı zamanda son 30 yılda kaydedilen en küçük delikti.


Ozon deliğinin boyutunun değişkenliği, büyük ölçüde Antarktika bölgesi etrafında seyreden güçlü bir rüzgar bandının gücüyle belirlenir.


Bu güçlü rüzgar bandı, Dünya'nın dönüşünün ve kutupsal ila orta enlemler arasındaki güçlü sıcaklık farklılıklarının doğrudan bir sonucudur.


Rüzgar bandı kuvvetliyse, bir bariyer görevi görür: Kutupsal ve ılıman enlemler arasındaki hava kütleleri artık değiştirilemezdir.


Hava kütleleri daha sonra kutup enlemleri üzerinde izole kalır ve kış aylarında soğur.


Alman Havacılık ve Uzay Merkezi'nde araştırmacı olan Dr. Diego Loyola, "Gözlemlerimiz, 2020 ozon deliğinin Ağustos ortasından bu yana hızla büyüdüğünü ve ortalamanın oldukça üzerinde boyutuyla Antarktika kıtasının çoğunu kapladığını gösteriyor" dedi.


"İlginç olan, 2020 ozon deliğinin aynı zamanda en derinlerinden biri olması ve rekor ozon değerleri göstermesidir."


Bu makale, Avrupa Uzay Ajansı tarafından sağlanan metne dayanmaktadır.

  • http://www.sci-news.com/space/largest-deepest-antarctic-ozone-hole-08967.html

Comments


bottom of page