Gökbilimciler, NASA'nın Chandra X-ışını Gözlemevi’ni kullanarak 100'den fazla galaksiyi gözlemlediler ve kara deliklerin büyümek için binlerce yıldızı yok ettiğine dair kanıtlar buldular. Bu süreç, yıldız kütleli kara deliklerin kaçak büyümesi yoluyla oluşan “ara kütleli kara delikleri” açıklayabilir.
Yeni bulgular, bu kara deliklerin bazılarının bugünkü boyutlarına ulaşması için daha önce hiç görülmemiş bir ölçekte yıldız yıkımı yaptığı yönünde.
Gökbilimciler iki ayrı kara delik sınıfı hakkında ayrıntılı çalışmalar yaptılar. Daha küçük çeşitlilik, genellikle Güneş kütlesinin 5 ila 30 katı ağırlığındaki” yıldız kütlesi" kara delikleridir. Spektrumun diğer ucunda, milyonlarca hatta milyarlarca güneş kütlesi ağırlığındaki çoğu büyük galaksinin ortasında yaşayan süper kütleli kara delikler vardır. Son yıllarda, “ara kütleli kara delikler” (IMBHs) adı verilen bir ara sınıfın var olduğuna dair kanıtlar da bulunmuştur. Chandra ile yapılan yeni çalışma, bu tür ımbh'lerin yıldız kütleli kara deliklerin kaçak büyümesi yoluyla nasıl oluştuğunu açıklayabilir.
Araştırma için, gökada merkezlerinde çok yoğun yıldız kümelerine bakıldı. Yıldızlar bu kadar yakınken, birçok yıldız kümeleri merkezlerindeki kara deliklerin çekimine kapılacaktır. Ekip tarafından yapılan teorik çalışma, bir kümedeki yıldızların yoğunluğu bir eşik değerin üzerindeyse, kümenin merkezindeki yıldız kütleli bir kara deliğin hızla büyüyeceği anlamına gelir. Kara delikler, yıldızları içeri çeker, parçalara ayırır ve komşu yıldızları yakın mesafeden yutar.
Yeni Chandra çalışmasındaki kümelerden, bu eşiğin üzerinde yoğunluğa sahip olanlar, yoğunluk eşiğinin altındakilerden yaklaşık iki kat daha fazla büyüyen kara deliğe sahipti. Yoğunluk eşiği, kümelerdeki yıldızların ne kadar hızlı hareket ettiğine de bağlıdır.
Chandra çalışmasının önerdiği süreç, evrenin tarihinde herhangi bir zamanda gerçekleşebilir, bu da ara kütleli kara deliklerin Büyük Patlama'dan milyarlarca yıl sonra, günümüze kadar oluşabileceğini gösterir.
Kaynak: https://scitechdaily.com/stellar-devastation-on-a-massive-scale-black-holes-destroy-thousands-of-stars-to-fuel-growth/
Комментарии