Yeni bir çalışmaya göre, sağlıklı mikrobiyomlar tarafından yapılan butirat adı verilen bakteriyel bir bileşik, laboratuvar testlerinde alerjik reaksiyonlara karşı etkili oldu. Araştırmacılar, "polimerik misellerinin" farelerdeki fıstık alerjilerine karşı etkili olduğunu da bildiriyorlar. Tedavi, birçok gıda alerjisi ve iltihaplı hastalığa karşı koyabilir.
Gıda alerjisi, bir besine karşı bağışıklık sisteminin anormal yanıtı ile ilişkili olarak ortaya çıkan, her alınmada tekrarlayan sağlık üzerindeki istenmeyen etkilerdir. Hayatı tehdit eden çok ciddi reaksiyonlara neden olabilmesi nedeni ile büyük önem taşımaktadır.
Çocuklarda yetişkinlere göre daha sık olarak görülmektedir. Besin alerjileri her yaşta ortaya çıkabilir. Annenin sütünden alerjik besinlerin geçebilmesi nedeniyle sadece anne sütü alan bebeklerde de doğumdan itibaren görülebilir.
Besin alerjisi genetik, çevresel nedenler ve gen-çevre etkileşimi sonucunda gelişmektedir. Besin alerjisi özellikle anne, baba veya kardeşinde alerjik hastalığı olan çocuklarda daha sık görülmektedir. Fakat tek bir gen sorumlu olmadığı için bu etki yatkınlık şeklinde olmaktadır.
Bağırsağın yararlı mikroplarının ortadan kalkması, vitamin D eksikliği, omega 3 ve antioksidan yiyeceklerin alımında azlık, antiasit ilaç kullanımı, obezite ve ek besinlere başlanmasında gecikme besin alerjisini artıran risk faktörleri olarak ileri sürülmektedir.
En sık görülen besinler süt, yumurta, soya, yer fıstığı, kuru yemişler buğday, balık ve kabuklu deniz ürünleridir. Çocuklarda en sık inek sütü, yumurta, soya ve buğday alerjisi görülürken, fıstık, kuru yemiş ve deniz ürünleri herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir.
Besin alerjileri birçok sistemi etkileyerek çok çeşitli belirtilere neden olabilir. Bulgular altta yatan mekanizmaya göre değişir.
Besin alerjisinde en sık görülen bulgular ciltte döküntü, kızarıklık, alerjik egzamadır (atopik dermatit).
Son yıllarda giderek artan mide bağırsak alerjilerinin bulgusu olarak bulantı, kusma, karın ağrısı, şiddetli gaz sancısı, kanlı ve mukuslu kaka olabilir. Burunda kaşıntı ve akıntı, hapşırma, nefes darlığı, öksürük de besin alerjisinin bulgusu olarak görülebilir.
Şiddetli olgularda anafilaksi denilen bütün vücudu etkileyen reaksiyon sonucunda tansiyon düşüklüğü, çarpıntı, bayılma ve şok gelişimi ortaya çıkabilir. Anafilaksi acil tıbbi müdahale edilmediği durumlarda hayati risk oluşturur.
Bağırsak mikrobiyomunu oluşturan bakterilerin bazıları, yararlı bakterilerin büyümesini destekleyen ve bağırsak astarını koruyan bütirat gibi bileşikler üretir. Bir kişinin mikrobiyomu sağlıksızsa ve butirat üreten bakterilerden yoksunsa, kısmen sindirilmiş gıda parçaları bağırsaktan sızabilir ve alerjik tepkiyle sonuçlanan bir bağışıklık reaksiyonunu tetikleyebilir.
Alerjisi olanları tedavi etmenin bir yolu, eksik bakterileri onlara ağızdan veya dışkı nakli ile sağlamaktır. Ancak, projenin baş araştırmacılarından (PI) biri olan Ph.D. Jeffrey Hubbell'e göre bu klinikte pek işe yaramadı. “Öyleyse, neden sağlıklı bir mikrobiyomun ürettiği bütirat gibi metabolitleri teslim etmiyoruz?” diye düşündük.
Toplantıda sonuçları sunan Ph.D. Shijie Cao, "Ancak bütiratın köpek kakası ve ekşimiş tereyağı gibi çok kötü bir kokusu var ve tadı da kötü, bu yüzden insanlar onu yutmak istemiyor" diyor. Chicago Üniversitesi'ndeki ekip için . Ve insanlar onu boğmayı başarsalar bile, bütirat alt bağırsaktaki hedefine ulaşmadan önce sindirilirdi.
Bu zorlukların üstesinden gelmek için, ortak PI Cathryn Nagler, Ph.D. ve Ruyi Wang, Ph.D. dahil olmak üzere bilim insanları, yeni bir dağıtım sistemi tasarladılar. Yan zincir olarak bir bütirat grubuna sahip olan bütanoiloksietil metakrilamidi metakrilik asit veya hidroksipropil metakrilamit ile polimerize ettiler. Elde edilen polimerler, bütirat yan zincirlerini çekirdeklerinde sıkıştıran ve böylece bileşiğin kötü tadı ve kokusunu gizleyen agregalar veya polimerik miseller halinde kendiliğinden bir araya geldi.
Araştırmacılar, bu miselleri, ya sağlıklı bağırsak bakterilerinden ya da düzgün işleyen bir bağırsak astarından yoksun olan farelerin sindirim sistemlerine uyguladılar. Sindirim sıvıları alt bağırsakta bütiratı serbest bıraktıktan sonra, inert polimerler dışkıda elimine edildi. Tedavi, kısmen yararlı bütirat üreten bakterilere yer açan zararlı bakterileri öldüren peptitlerin üretimini artırarak bağırsağın koruyucu bariyerini ve mikrobiyomunu restore etti.
En önemlisi, alerjik farelere miseller verilmesinin, yer fıstığına maruz kaldıklarında yaşamı tehdit eden bir anafilaktik tepkiyi önlediği gösterildi. Cao, "Bu tür bir terapi antijene özgü değildir" diyor. "Yani teorik olarak, bağırsak sağlığının modülasyonu yoluyla herhangi bir gıda alerjisine geniş çapta uygulanabilir."
Sırada daha büyük hayvanlar üzerinde yapılan deneyler ve ardından klinik deneyler var. Bu denemeler başarılı olursa ve ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) oral tedaviyi onaylarsa, miseller küçük paketler halinde pazarlanabilir; tüketiciler bir paketi yırtarak açar ve içindekileri bir bardak su veya meyve suyuna karıştırırdı. Miseller ile yapılan diğer çalışmalarda, araştırma ekibi inflamatuar bağırsak hastalıklarının oral terapiyle tedavisine ilişkin verileri analiz ediyor.
Bilim insanları ayrıca enjeksiyon yoluyla uygulamayı araştırıyorlar. Araştırmacılar, bu yöntemin misellerin ve onların bütirat kargolarının bağışıklık sisteminin bir parçası olan lenf düğümlerinde birikmesine izin verdiğini göstermiştir. Bu yaklaşımın farelerde yer fıstığı alerjilerinin tedavisinde etkili olduğunu buldular, ancak bağışıklık aktivasyonunu vücutta değil, lokal olarak bastırmak için de kullanılabileceğini buldular. Örneğin, organ nakli geçirmiş veya romatoid artrit gibi lokalize otoimmün ve inflamatuar bir durumu olan hastalarda enjeksiyonlar yardımcı olabilir.
Kaynak: https://scitechdaily.com/scientists-reverse-food-allergies-by-targeting-the-microbiome/amp/