Cüce gezegen Ceres, Mars ve Jüpiter arasındaki asteroit kuşağındaki en büyük nesne ve iç güneş sisteminde bulunan tek cüce gezegendir.
Ceres, güneş sistemimizdeki cisimleri kategorize etmenin ne kadar zor olabileceğinin güzel bir örneğidir.
Giuseppe Piazzi onu 1801'de ilk gördüğünde, Ceres'in Mars ve Jüpiter arasındaki "kayıp" gezegen olduğunu varsaydı. Birkaç yıl içinde bölgede Pallas, Juno ve Vesta da keşfedildi ve bunlara da gezegen denildi. 1840'lardan başlayarak, gökbilimciler bir gezegenin tanımına pek uymadıkları için bu bölgedeki artan sayıda cismi yeniden sınıflandırmayı tartıştılar.
Uzun yıllar asteroit olarak adlandırılan Ceres, büyük ve kayalık komşularından o kadar farklı ki, bilim insanları onu 2006 yılında bir cüce gezegen olarak sınıflandırdı.
2015 yılında Ceres bir uzay aracından ziyaret alan ilk cüce gezegen oldu.
Ceres, adını Roma mısır ve hasat tanrıçasından almıştır. Tahıl kelimesi aynı isimden gelmektedir.
Boyut ve Mesafe
296 mil (476 kilometre) yarıçapıyla Ceres, Dünya'nın yarıçapının 1 / 13'ü kadardır.
Ceres, güneşten 2.8 astronomik birim uzaklıktadır. Bir astronomik birim (AU olarak kısaltılır), güneşten Dünya'ya olan mesafedir. Bu mesafeden güneş ışığının Ceres'e ulaşması 22 dakika sürer.
Yörünge ve Dönme
Ceres’in güneş etrafında bir tur yapması 1.682 Dünya günü sürer. (4.6 Dünya yılı) Ceres güneşin yörüngesinde dönerken, her 9 saatte bir dönüşü tamamlayarak gün uzunluğunu güneş sistemindeki en kısalardan biri yapar.
Ceres'in dönme ekseni, güneş etrafındaki yörüngesinin düzlemine göre sadece 4 derece eğimlidir. Bu, neredeyse tamamen dik döndüğü ve diğer daha eğimli gezegenlerin yaptığı gibi mevsimleri yaşamadığı anlamına gelir.
Oluşumu
Ceres, güneş sisteminin geri kalanıyla birlikte yaklaşık 4,5 milyar yıl önce, yerçekiminin küçük bir cüce gezegene dönüşmek için dönen gaz ve tozu çekmesiyle oluştu.
Bilim insanları Ceres'i "embriyonik bir gezegen" olarak tanımlıyorlar, bu da onun oluşmaya başladığı ancak tam olarak bitmediği anlamına geliyor. Yakındaki Jüpiter'in güçlü yerçekimi, onun tamamen oluşmuş bir gezegen olmasını engelledi.
Yapısı
Ceres, karasal gezegenlere (Merkür, Venüs, Dünya ve Mars) asteroit komşularından daha benzerdir, ancak çok daha az yoğundur.
Benzerliklerden biri katmanlı bir iç mekandır ancak Ceres'in katmanları o kadar net tanımlanmamıştır. Ceres'in muhtemelen sağlam bir çekirdeği ve su buzundan yapılmış bir kılıfı vardır. Aslında, Ceres yüzde 25 kadar sudan oluşabilir. Bu doğruysa, Ceres'de Dünya'dan daha fazla su var. Ceres'in kabuğu, büyük tuz birikintileri ile kayalık ve tozludur. Ceres'deki tuzlar sofra tuzu (sodyum klorür) gibi değil, bunun yerine magnezyum sülfat gibi farklı minerallerden yapılmıştır.
Yüzey
Ceres sayısız küçük, genç kraterlerle kaplıdır, ancak hiçbirinin çapı 280 kilometreden büyük değildir. Cüce gezegenin 4,5 milyar yıllık ömrü boyunca çok sayıda büyük asteroid tarafından vurulmuş olması gerektiği düşünüldüğünde, bu şaşırtıcıdır.
Krater eksikliği, yüzeyin hemen altındaki buz katmanlarından kaynaklanıyor olabilir. Buz veya tuz gibi başka bir düşük yoğunluklu malzeme yüzeyin hemen altındaysa, yüzey özellikleri zamanla yumuşayabilir. Buz volkanları gibi geçmişteki hidrotermal faaliyetlerin bazı büyük kraterleri silmiş olması da mümkündür.
Atmosfer
Ceres'in çok ince bir atmosferi var ve su buharı içerdiğine dair kanıtlar var. Buhar, buz volkanları tarafından veya süblimleşen (katıdan gaza dönüşen) yüzeye yakın buzla üretilebilir.
Yaşam Potansiyeli
Ceres, güneş sistemimizde bilim insanlarının olası yaşam belirtilerini aramak istediği birkaç yerden biridir. Ceres, diğer gezegenlerin çoğunda olmayan bir şeye sahiptir: Su.
Dünya'da su yaşam için çok önemlidir, bu nedenle bu bileşen ve birkaç başka koşulun karşılanmasıyla orada yaşam var olabilir. Ceres'teki canlılar, eğer oradalarsa, muhtemelen bakterilere benzer çok küçük mikroplar olacaktır. Ve Ceres bugün canlılara sahip olmasa da, geçmişte yaşamı barındırdığına dair işaretler olabilir.
Aylar
Ceres'in hiç uydusu yok.
Manyetosfer
Bilim insanları Ceres'in manyetosfere sahip olduğunu düşünmüyor.
Rakamlarla CERES
Ceres, Dünya'dan 13,4 kat daha küçük
KEŞİF TARİHİ: 1 Ocak 1801
ORTALAMA YÜKSEKLİK MESAFESİ: 413.690.250km
ORBIT HIZI: 64.360km / s
YOĞUNLUK: 2.09g / cm 3
KİTLE: 947.000.000.000.000.000.000kilogram
YÜZEY ALANI: 2.849.631km 2