Nebula ya da bulutsu uzayda bulunan ve geniş alanlara yayılmış olan gazlar, toz, hidrojen, helyum ve diğer iyonize gazlardan oluşan bulutsu yapılardır.
Bir nebula, oluşmadan önce bir yıldızdır. Bu yıldız büyüdükten sonra ya beyaz cüce nötron yıldızı ya da bir karadelik olur. Fakat bütün yıldızlar bunlardan biri olmadan önce kırmızı süperdev hâline gelir.
Bu yıldızlar çok büyük oldukları için içten gelen basınç ve yüksek (100.000.000 °C) sıcaklığın etkisiyle uzay boşluğuna gaz salarlar.
Bu gaz püskürmeleri oldukça büyük ve hızlıdır. Daha sonraları bu gazlar yakınlaşarak bir gaz bulutu oluştururlar. Bu gaz bulutunun sıcaklığı 15.000 °C'den fazladır.
Nebulalar (Nebula, bulutun Latince karşılığıdır ) astrofotografideki en ilginç ve en çok görüntülenen nesnelerden biridir. Pek çok farklı şekil, boyut ve renktedirler. Birçoğu birbirine benzese de, ortaya çıktıkları yol oldukça farklı olabilir.
Bazı yaygın bulutsu türlerine bir göz atalım.
Rho Yılancı bulut kompleksindeki Karanlık Bulutsular. Resim: Dylan O'Donnell
MPG / ESO 2.2 metrelik teleskopla görüntülenen Yansıma Bulutsusu IC 2631.
Öngezegenimsi Bulutsu IRAS 20068 + 4051. Resim: 4.0 TARAFINDAN ESA / Hubble ve NASA CC
Yay burcu takımyıldızındaki bir HII bölgesi olan Lagün Bulutsusu (M8), iyonize hidrojenin belirgin kırmızımsı pembemsi ışıltısını gösteriyor. Resim: Dylan O'Donnell
99 Gezegenimsi Bulutsular (ve bir Ön Gezegensel Disk). Hubble Uzay Teleskobu tarafından görüntülenmiştir. Resim: Judy Schmidt CC BY 2.0 tarafından işlenen Hubble verileri