top of page

Yıldırım Çarpmaları Dünya'da Hayatın Ortaya Çıkmasına Yardımcı Olmuş Olabilir

Milyarlarca yıl önce Dünya'nın ilk canlı organizmalarının ortaya çıkışı, maviden bir yıldırım ile kolaylaştırılmış olabilir.

Araştırmacılar, yaklaşık 4,5 milyar yıl önce gezegenin oluşumundan sonraki milyar yıl boyunca yıldırım çarpmalarının, yaşam için gerekli olan biyomoleküllerin oluşumu için gerekli fosforu serbest bırakmış olabileceğini söylediler.

Çalışma, Dünya'nın en eski mikrobiyal yaşamının kökenleri ve benzer kayalık gezegenlerde potansiyel dünya dışı yaşam hakkında fikir verebilir.

Fosfor, yaşam tarifinin çok önemli bir parçasıdır. Canlı organizmalardaki kalıtsal malzeme olan DNA ve RNA'nın fosfat omurgasını oluşturur ve hücre zarlarının önemli bir bileşenini temsil eder.
Erken Dünya'da, bu kimyasal element çözünmez minerallerin içinde kilitliydi. Şimdiye kadar, erken Dünya'yı bombalayan göktaşlarının “biyolojik olarak kullanılabilir” fosforun varlığından birincil olarak sorumlu olduğu düşünülüyordu. Bazı göktaşları, yaşamın oluştuğu düşünülen suda çözünür olan schreibersite adı verilen fosfor mineralini içerir.

Bir yıldırım yere çarptığında, aşırı ısınma ve bazen yüzey kayasını buharlaştırarak fulgurit adı verilen camsı kayalar oluşturabilir ve içeride kalan fosforu serbest bırakabilir.


Araştırmacılar, 4,5 milyar ila 3,5 milyar yıl önce yayılan yıldırım çarpma sayısını, o zamanki atmosferik bileşime dayanarak tahmin ettiler ve ne kadar schreibersite ile sonuçlanabileceğini hesapladılar. (Schreibersite genellikle nadir bir demir nikel fosfit mineralidi Mükemmel 001 bölünmesi ile tetragonal kristaller oluşturur . ) Üst menzil yaklaşık bir kentilyon yıldırım çarpması ve yılda 1 milyar fulgurit oluşumuydu.


Yale Üniversitesi'nin yer ve gezegen bilimleri yüksek lisans öğrencisi ve Nature Communications dergisinde yayınlanan çalışmanın baş yazarı Benjamin Hess, “Yıldırım çarpmaları, bu nedenle, Dünya'daki yaşamın ortaya çıkışının önemli bir parçası olabilir.

Zamanla katlanarak azalan göktaşı etkilerinin aksine, yıldırım çarpmaları bir gezegenin tarihi boyunca sürekli belli bir oranda gerçekleşebilir. Bu, göktaşı çarpmaları nadir hale geldikten sonra diğer Dünya benzeri gezegenlerde yaşamın ortaya çıkması için gereken fosforu sağlamak için yıldırım çarpmalarının çok önemli bir mekanizma olabileceği anlamına geliyor.” dedi.

Araştırmacılar, Chicago dışındaki Glen Ellyn, Illinois'deki bir evin arka bahçesine yıldırım çarptığında oluşan alışılmadık derecede büyük ve bozulmamış bir fulgurit örneğini inceledi. Bu örnek fulguritlerin önemli miktarlarda schreibersite barındırdığını gösterdi.

Çalışmanın ortak yazarı Leeds Üniversitesi Jeokimya Doçenti Jason Harvey, "Araştırmamız, yıldırım çarpmalarıyla biyolojik olarak kullanılabilir fosfor üretiminin hafife alınmış olabileceğini ve bu mekanizmanın yaşamın başlangıcı için uygun bir biçimde fosfor sağlayabilen sürekli bir malzeme kaynağı sağladığını gösteriyor." dedi. Yaşam için gerekli olduğu düşünülen bileşenler arasında bir enerji kaynağı ile birlikte su, karbon, hidrojen, azot, oksijen, kükürt ve fosfor bulunmaktadır.

Bilim insanları, Dünya'nın ilkel sularında en erken bakteri benzeri organizmaların ortaya çıktığına inanıyorlar, ancak bunun ne zaman meydana geldiği ve sıcak ve sığ sularda mı yoksa hidrotermal menfezlerdeki daha derin sularda mı ortaya çıktığı konusunda bir tartışma hala var.

Kaynak:

  • https://nypost.com/2021/03/17/primordial-lightning-strikes-may-have-helped-life-emerge-on-earth/

bottom of page